Żywienie samoyeda od odstawienia do dorosłości
Kompleksowy przewodnik żywieniowy dla właścicieli psów rasy samoyed - od szczenięcia do dorosłości. Poznaj zasady prawidłowego żywienia, które zapewnią Twojemu psu zdrowy rozwój i długie życie.
Okres odstawienia i zmiana domu
1
6-8 tydzień życia
Rozpoczyna się okres odstawienia, który wiąże się ze zmianą domu i stresem psychicznym oraz fizjologicznym dla szczenięcia.
2
Pierwsze 2 tygodnie po zmianie domu
Nowy właściciel powinien kontynuować żywienie z hodowli, aby zminimalizować stres związany ze zmianą środowiska.
3
Do 12 tygodnia życia
Optymalnie utrzymać dietę z hodowli do zakończenia okresu kwarantanny.
4
6 tydzień - 3 miesiąc życia
Kształtują się preferencje żywieniowe na całe dorosłe życie psa.
Jak długo samoyed jest szczeniakiem?
Indywidualne tempo wzrostu
Psy rasy samoyed mogą osiągać docelowo od 20 kg do 35 kg masy ciała, co sprawia, że tempo wzrostu jest kwestią indywidualną, zależną od linii i wagi rodziców.
Różne typy wzrostu
Możemy mieć osobniki o tempie wzrostu typowym dla ras dużych i olbrzymich, jak i dla ras średnich.
Osiągnięcie dorosłości
Osiągnięcie dorosłości i docelowej wagi u samoyeda może nastąpić między 10 a 18 miesiącem życia.
Zapotrzebowanie na składniki odżywcze u rosnących samoyedów
4-5
Posiłki dziennie
Dla szczeniąt w wieku 6-8 tygodni
3-4
Posiłki dziennie
Dla szczeniąt od 8 tygodnia do 6 miesiąca życia
2-3
Posiłki dziennie
Dla psów powyżej 6 miesiąca życia
Prawidłowe żywienie w okresie wzrostu ma kluczowe znaczenie dla zdrowia samoyeda w dorosłym życiu. Należy zwrócić szczególną uwagę na odpowiednią ilość i jakość składników odżywczych.
Gdzie szukać informacji?
Publikacje naukowe i książki specjalistyczne
Materiały oparte na badaniach naukowych stanowią wiarygodne źródło wiedzy o żywieniu psów.
Konsultacje z lekarzami weterynarii
Specjaliści w dziedzinie żywienia zwierząt zapewniają sprawdzone i rzetelne informacje.
Ostrożność z informacjami z internetu
Warto unikać niepotwierdzonej wiedzy z sieci na rzecz źródeł opartych na badaniach.
WODA
Podstawowy składnik
Woda stanowi niezbędny element diety każdego psa, będąc kluczowym składnikiem wszystkich procesów życiowych.
Prawidłowe nawodnienie
Odpowiednie nawodnienie jest kluczowe dla prawidłowego funkcjonowania organizmu psa, szczególnie w okresie intensywnego wzrostu.
Wpływ na zdrowie
Niedobór wody może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, dlatego świeża woda powinna być zawsze dostępna dla szczenięcia.
Zapotrzebowanie na wodę
50-60
ml/kg masy ciała
Podstawowe dzienne zapotrzebowanie na wodę u psów
Zapotrzebowanie na wodę u psów wynosi 50-60 ml na kilogram masy ciała dziennie. Wartość ta może się zmieniać w zależności od wielu czynników, takich jak temperatura otoczenia, poziom aktywności fizycznej czy rodzaj podawanej karmy. Psy jedzące suchą karmę potrzebują więcej wody niż te, które otrzymują karmę mokrą.
Obliczanie zapotrzebowania na wodę
Określ masę ciała
Zważ szczenię, aby znać jego aktualną masę w kilogramach
Pomnóż przez współczynnik
Pomnóż masę ciała przez 50-60 ml
Uwzględnij czynniki dodatkowe
Skoryguj wynik uwzględniając temperaturę, aktywność i rodzaj karmy
Monitoruj nawodnienie
Obserwuj oznaki prawidłowego nawodnienia u psa
Przykład: 10 kg szczeniak jedzący suchą karmę (9% wilgotności) w chłodny dzień (7°C) potrzebuje około 500-600 ml wody dziennie.
Jak obliczyć ile wody pies przyjmuje z pokarmem mokrym?
Karma mokra zawiera około 62% wody, co oznacza 62g wody na każde 100g karmy. Jeśli pies zjada 800g takiej karmy dziennie, przyjmuje z nią 8 × 62 = 496g wody. Należy to uwzględnić przy obliczaniu całkowitego zapotrzebowania na wodę i odpowiednio dostosować ilość wody podawanej dodatkowo.
Objawy odwodnienia
Nieprawidłowe ukrwienie dziąseł
Suche i lepkie dziąsła, które po naciśnięciu nie wracają szybko do różowego koloru
Objawy fizyczne
Suchy nos, wymioty, biegunka, obniżony poziom energii, letarg, nadmierne ziajanie
Jak sprawdzić nawodnienie
Odciągnij fafle, naciśnij mocno kciukiem na jasną część dziąsła - u zdrowego psa kolor wraca niemal natychmiast
Jeśli po naciśnięciu dziąsła wyraźnie utrzymuje się bledsze miejsce ucisku, warto skonsultować się z lekarzem weterynarii, gdyż może to świadczyć o odwodnieniu.
Białko
Budulec organizmu
Białko jest głównym składnikiem budulcowym organizmu, wchodzi w skład mięśni, narządów, hormonów, enzymów i neuroprzekaźników.
Źródło energii
1g białka dostarcza około 3,5 kcal energii, stanowiąc ważny składnik energetyczny diety.
Jakość białka
Istotna jest nie tylko ilość, ale również jakość białka, które powinno dostarczać wszystkich niezbędnych aminokwasów.
Wartość biologiczna białka
Wartość biologiczna białka określa jego jakość i przyswajalność. Białko roślinne jest niepełnowartościowe dla psów, natomiast jakość białka zwierzęcego różni się w zależności od gatunku. Najwyższą wartość biologiczną ma białko jaja kurzego, które stanowi wzorzec do porównań.
Prawo minimum Liebiga
Aminokwas ograniczający
Aminokwas niezbędny, którego występuje najmniej w porównaniu ze wzorcem
Limitacja przyswojenia
Niedobór aminokwasu ograniczającego limituje możliwości przyswojenia całego białka
Czynniki wpływające
Na przyswajanie białka wpływa także podaż tłuszczu i węglowodanów oraz sposób przyrządzenia
BIAŁKO - kluczowy składnik diety
Główny budulec organizmu
Wchodzi w skład mięśni, narządów, hormonów, enzymów i neuroprzekaźników
Składnik energetyczny
1g białka dostarcza 3,5 kcal energii
Jakość ma znaczenie
Białko musi dostarczać wszystkich niezbędnych aminokwasów w odpowiedniej dawce
Źródła białka
Białko roślinne jest niepełnowartościowe, a jakość białka zwierzęcego różni się w zależności od gatunku
Wartość odżywcza różnych rodzajów mięsa
Źródło: Lasek Olga, Żmuda Katarzyna "Mięso w żywieniu psów. Monografia 3/2020 Żywienie i dietetyka zwierząt"
Minimalna zawartość białka w diecie psów
22%
Białko w suchej masie
Minimalna zawartość dla szczeniąt
18%
Białko w suchej masie
Minimalna zawartość dla psów dorosłych
25-30%
Białko w suchej masie
Zalecana zawartość dla rosnących samoyedów
Zawartość białka w diecie szczeniąt powinna być wyższa niż u psów dorosłych ze względu na intensywny wzrost i rozwój. Dla samoyedów zaleca się karmy o zawartości białka między 25% a 30% w suchej masie, pochodzącego głównie ze źródeł zwierzęcych o wysokiej wartości biologicznej.
Normy żywieniowe dla psów
Publikacje naukowe
Aktualne badania naukowe stanowią podstawę do określania norm żywieniowych dla psów w różnych okresach życia.
Oficjalne wytyczne
Organizacje takie jak AAFCO, FEDIAF czy NRC publikują szczegółowe normy żywieniowe dla psów.
Konsultacje specjalistyczne
Indywidualne potrzeby psa najlepiej skonsultować z lekarzem weterynarii specjalizującym się w żywieniu.
Tłuszcz i kwasy tłuszczowe
Źródło energii
Tłuszcz dostarcza 8,5 kcal z 1 grama, co czyni go najbardziej skoncentrowanym źródłem energii
Niezbędne kwasy tłuszczowe
Dostarczają organizmowi kwasów tłuszczowych, których pies nie może sam wytworzyć
Nośnik witamin
Tłuszcze są nośnikiem witamin rozpuszczalnych w tłuszczach (A, D, E, K)
Wsparcie dla organizmu
Wspierają układ nerwowy i krwionośny, uczestniczą w termoregulacji i chronią narządy przed urazami
Nadmiar i niedobór tłuszczu - potencjalne zagrożenia
Nadmiar tłuszczu
W odróżnieniu od nadmiaru białka, nadmiar tłuszczu może stanowić potencjalne niebezpieczeństwo, prowadząc do otyłości i chorób stawów.
U szczeniąt komórki tłuszczowe (adipocyty) w wyniku zbyt dużej podaży tłuszczów w diecie nie zwiększają swojej objętości, ale zwiększa się ich liczba.
Specyfika ras północnych
To szczególnie trudna sytuacja u psów ras północnych, w tym samoyedów, które z założenia mają więcej komórek tłuszczowych niż inne rasy psów.
Nadmierna liczba komórek tłuszczowych utworzonych w okresie wzrostu pozostaje na całe życie, zwiększając ryzyko otyłości w przyszłości.
Minimum zapotrzebowania na tłuszcz i kwasy tłuszczowe
Minimalna zawartość tłuszczu w diecie szczeniąt powinna wynosić 8% suchej masy, jednak dla rosnących samoyedów zaleca się 12-18%. Ważny jest również odpowiedni stosunek kwasów omega-6 do omega-3, który powinien wynosić około 5:1.
Omega-3 (n-3) - znaczenie w rozwoju szczeniąt
Wpływ na rozwój mózgu
Istnieje wiele badań udowadniających, że obecność kwasów omega-3 w diecie suk w okresie rozrodczym oraz u rosnących szczeniąt wpływa na inteligencję i ogólne zachowanie psa w dorosłym życiu.
Kwasy omega-3, szczególnie DHA, są kluczowe dla prawidłowego rozwoju układu nerwowego i funkcji poznawczych.
Prawidłowa suplementacja
Aby uzyskać odpowiedni skutek suplementacji, należy zadbać o odpowiednie źródło kwasów omega-3 jak i o odpowiednią dawkę. Stosunek podawania omega-6 do omega-3 powinien wynosić 5:1.
Węglowodany w diecie samoyeda
Brak minimalnego zapotrzebowania
Nie ma określonego minimalnego zapotrzebowania na ilość węglowodanów w diecie psa. Nawet w okresach zwiększonego zapotrzebowania na energię wystarczy podnieść udział aminokwasów glukogennych.
Specyfika ras północnych
Psy ras północnych, w tym samoyedy, wydzielają mniejsze ilości amylaz, co może utrudniać trawienie dużych ilości węglowodanów.
Termogeneza poposiłkowa
Białko posiada najwyższy potencjał podnoszenia termogenezy poposiłkowej - organizm więcej energii wydaje na metabolizowanie białka, niż jest w stanie z niego pozyskać.
Zalecany udział
Optymalny udział węglowodanów w diecie samoyeda to 20-40% suchej masy. Skrobia jest lekkostrawnym i łatwym w pozyskaniu źródłem energii.
Włókno pokarmowe
Regulacja trawienia
Wspomaga prawidłową pracę przewodu pokarmowego
Optymalna ilość
Dodatek włókna nie powinien przewyższać 5% suchej masy
Ryzyko nadmiaru
Zbyt wysoki poziom może zaburzać wchłanianie składników odżywczych
Wsparcie mikrobioty
Odpowiednia ilość wspiera zdrową mikroflorę jelitową
Wapń - kluczowy pierwiastek w rozwoju szczeniąt
Funkcje wapnia
Wraz z fosforem stanowi główny budulec kości i zębów. Poziom wapnia w diecie, a także stosunek wapnia do fosforu musi być ściśle kontrolowany, ponieważ zarówno jego niedobór jak i nadmiar może powodować choroby i zaburzenia wzrostu.
Wchłanianie u szczeniąt
W okresie dorastania wapń wchłaniany jest biernie, dopiero w wieku około 10 miesięcy jego pobór jest stopniowo lepiej regulowany przez organizm.
Skutki niedoboru wapnia
Wtórna żywieniowa nadczynność przytarczyc, krzywica, złamania
Skutki nadmiaru wapnia
Zwapnienie kości, dysplazja stawów biodrowych, zwapnienie narządów, powstawanie kamieni w nerkach
Zalecenia dotyczące wapnia